Fundusfotografie bij Diabeter

Bij  fundusfotografie maken we foto’s van het netvlies van uw ogen. Een belangrijke controle bij type 1 diabetes. Dit onderzoek voeren wij uit op alle locaties en voor alle leeftijden. 

Fundusfotografie (oogfoto) bij diabetes

Nadat we in 2020 onze pilotperiode door COVID-19 moesten afbreken, hebben we de fundusfotografie toch een doorstart kunnen geven. Net op tijd, want de patiënten merken dat het moeilijk is om afspraken te krijgen bij de oogarts voor funduscontrole.

Hieronder vindt u de uitleg over het onderzoek en de procedure voor de verschillende locaties. De aanschaf van de funduscamera werd mogelijk gemaakt door een gift van de Stichting Vrienden van Diabeter

Waarom worden eigenlijk fundusfoto’s gemaakt?

Als een diabetespatiënt regelmatig te hoge en te lage bloedsuikers heeft, ontstaat een ontsteking aan de kleine bloedvaatjes in het lichaam. Deze bloedvaatjes bevinden zich ook op het netvlies (fundus) aan de achterkant van het oog en zijn daar dus heel goed te zien. Als deze bloedvaatjes in de ogen ziek worden heet dat diabetische retinopathie. Als je deze ziekte niet behandelt kan dat leiden tot blindheid. Gelukkig zijn er tegenwoordig zeer goede onderzoeken en behandelingen mogelijk om de ziekte te voorkomen en te behandelen, zodat de ziekte in een vroeg stadium tot stilstand kan worden gebracht.

Oogbol fundusfotografie diabetes  Bron afbeelding: oogartsen.nl

De beschadiging van het netvlies is meestal aan beide ogen tegelijkertijd en gaat heel geleidelijk. De bloedvaatjes worden in het begin wat wijder en gaan alleen een klein beetje vocht en vet lekken. Als patiënt merk je er in het begin niets van. Zodra er meer lekkage optreedt ontstaan er wel klachten. Als de lekkage optreedt in de plek waar je het scherpst mee ziet (macula) dan spreken we van maculopathie.

Een precieze omschrijving van de veranderingen in de ogen door diabetische retinopathie en de behandeling is te vinden op: https://oogfonds.nl/oogziektes/diabetische-retinopathie.

Kans op retinopathie verkleinen

De behandeling van de ogen wordt door de oogarts gedaan, maar u kunt zelf ook met uw behandelteam veel doen om de bloedvaatjes gezond te houden. De ontsteking en de beschadiging van de bloedvaatjes in het hele lichaam ontstaan sneller bij hoge en lage glucosewaarden. Een optimale Time in Range is dus belangrijk om de kans op diabetische retinopathie te verkleinen. Daarnaast helpen sport, gezonde voeding, verlaging van het cholesterol en een goede controle van de bloeddruk ook om de bloedvaatjes in uw hele lichaam gezond te houden.

Het onderzoek waarbij direct naar de bloedvaatjes aan de achterkant van het oog wordt gekeken door een arts heet fundusscopie, als er een foto wordt gemaakt heet het fundusfotografie.

Uitgebreide, goede informatie is te vinden op: https://oogfonds.nl/oogziektes/diabetische-retinopathie.

Wie kan bij Diabeter een fundusfoto laten maken?

Belangrijk om te weten is dat we bij Diabeter alleen de screening doen bij patiënten die nog geen behandelingen hebben gehad voor diabetische retinopathie, maar alleen nog maar controles. Want als je eenmaal behandeld bent is een strikte controle door de oogarts noodzakelijk. Heb je dus ooit injecties gehad in het oog, ben je gelaserd of heb je oogoperaties achter de rug, dan blijf je de controles bij de oogarts doen. Ook bij behandeling van oogaandoeningen die niet diabetesgerelateerd zijn blijft u gewoon bij de oogarts onder controle.

Locatie Rotterdam

Op locatie Rotterdam wordt het oogonderzoek door Diabeter zelf gedaan. Hieronder vindt u een uitleg over de procedure.

Hoe wordt de foto gemaakt?

De foto wordt geheel automatisch gemaakt. U hoeft bij deze camera tevoren niet gedruppeld te worden. Dat is een voordeel, want na druppelen ziet u een aantal uren vaak slecht. Het apparaat maakt twee foto’s per oog. Deze foto’s worden vervolgens naar een expertsysteem gestuurd. Dit systeem is zeer goed in het herkennen van hele kleine afwijkingen.

Foto funduscamera oogonderzoek diabetes
Zodra het systeem afwijkingen ziet, sturen we de foto’s voor verder onderzoek door naar Ksyos. Daar beoordeelt een optometrist en zo nodig een oogarts de foto nogmaals. De beoordeling van het expertsysteem of van Ksyos komt terecht bij uw behandelend arts en die voert het weer in in uw dossier. Dit hele proces duurt maximaal 3 werkdagen. Dus na 3 werkdagen krijgt u bericht van uw behandelaar of kunt u de uitslag bij uw behandelaar opvragen.

Wat moet ik doen op de dag van het onderzoek?

Zorg dat u uiterlijk een kwartier voor de afspraak afwezig bent.

Lukt het altijd om een foto te maken?

Doordat we foto’s maken zonder te druppelen zijn ze iets lastiger te beoordelen. Het kan dus zijn dat het expertsysteem aangeeft dat de foto niet goed te beoordelen is. Dan zal een aantal keer geprobeerd worden om betere foto’s te maken. Toch weten we dat bij sommige patiënten het echt niet lukt om met deze techniek een foto te maken die goed beoordeeld kan worden. In dat geval zullen we u alsnog naar de oogarts verwijzen en is helaas deze methode voor u niet geschikt.

Zijn mijn persoonsgegevens veilig?

Het expertsysteem dat de ogen beoordeelt doet dit alleen op de foto’s. Uw gegevens zijn bij het expertsysteem niet bekend.

Als we een beoordeling van Ksyos vragen worden uw persoonsgegevens en de foto’s opgeslagen in een beveiligd portaal van Ksyos. Het gaat daarbij om uw naam, geboortedatum en BSN. Daarnaast wordt de behandelaar en de doktersassistente die de foto gemaakt heeft vastgelegd. Mocht u niet willen dat deze gegevens worden vastgelegd bij Ksyos, dan kunnen we helaas geen fundusfoto bij ons maken, want we vinden het erg belangrijk dat, als er afwijkingen worden gezien door het expertsysteem, we zo snel mogelijk weten welke actie er moet worden ondernomen.

Wat zijn de kosten?

Het maken van de fundusfoto en de beoordeling valt binnen de basiszorg. Als een beoordeling door Ksyos is gedaan wordt dit gedeclareerd bij uw zorgverzekering. U kunt dit dan terugvinden op uw verzekeringsoverzicht en het gaat van uw eigen risico af.

Wanneer kan ik terecht?

De doktersassistentes plannen speciale dagen voor het doen van deze foto’s, maar zullen ook als er voldoende tijd en ruimte is tijdens het spreekuur deze foto’s maken. U kunt aan de doktersassistente of aan uw behandelteam aangeven dat u graag een fundusfoto bij ons wil laten maken. U kunt ook een mailtje sturen naar de receptie dat u graag hiervoor wordt opgeroepen. Let wel op of u aan de voorwaarden voldoet om de foto bij ons te laten maken.

Wanneer word ik opgeroepen?

Zodra we in ons dossier zien dat een fundusbeoordeling noodzakelijk is krijgt u een brief van Diabeter waarin u opgeroepen wordt of u een fundusfoto bij ons wil/kan ondergaan (fundusfotografie bij Diabeter kan alleen bij patiënten die nog niet behandeld zijn voor een oogaandoening).


Locatie Schiphol, Eindhoven, Deventer en Groningen

Op bovengenoemde locaties wordt het onderzoek door een optometrist in samenwerking met Ksyos gedaan. Hieronder vindt u een uitleg over de procedure.

Wanneer word ik opgeroepen?

Zodra we in ons dossier zien dat een fundusbeoordeling noodzakelijk is. krijgt u een brief van Diabeter. Daarin roepen we u op om een fundusfoto bij ons te ondergaan. Fundusfotografie bij Diabeter kan alleen bij patiënten die nog niet behandeld zijn voor een oogaandoening.

Wanneer krijg ik een afspraak?

Zodra we voldoende aanmeldingen hebben vragen we een optometrist die samenwerkt met Ksyos om een dag naar Diabeter te komen. Daar maakt hij bij alle patiënten die opgeroepen zijn de fundusfoto’s. Het is heel belangrijk dat u die afspraak ook nakomt, want we laten een optometrist speciaal naar Diabeter komen om bij u de foto's te laten maken. Als u niet komt moeten we de afspraak in rekening brengen.

Wat moet ik doen op de dag van het onderzoek?

  1. Zorg dat u uiterlijk een kwartier voor de afspraak aanwezig bent.
  2. Zorg voor veilig vervoer: Is uw pupil te klein voor een goede fundusfoto, dan worden uw ogen gedruppeld om uw pupil te verwijden. Hierdoor wordt uw gezichtsvermogen tijdelijk minder. U wordt aangeraden om niet meteen na het druppelen deel te nemen aan het verkeer. Als dit voor u moeilijkheden geeft, verzoeken wij u dit ruim voor de afspraak aan te geven bij de doktersassistente.

Zijn mijn persoonsgegevens veilig?

De optometrist die voor Ksyos de foto’s maakt, noteert uw persoonsgegevens en de foto’s in een beveiligd portaal van Ksyos. Het gaat daarbij om uw naam, geboortedatum en BSN. Daarnaast wordt de behandelaar vastgelegd. Mocht u niet willen dat deze gegevens worden vastgelegd bij Ksyos, dan kunnen we helaas geen fundusfoto bij ons maken.

Wat zijn de kosten?

Het maken van de fundusfoto en de beoordeling valt binnen de basiszorg. De foto’s inclusief beoordeling door de optometrist worden gedeclareerd bij uw zorgverzekering. U kunt dit dan terugvinden op uw verzekeringsoverzicht en het gaat van uw eigen risico af.