NIEUWSBERICHT
Volkoren: verzadigend en verantwoord
Type 1 diabetes en volkoren: de beste keuze.
Heb jij ook wel eens last van een onverklaarbare stijging van je bloedsuikers na het ontbijt, terwijl je alle koolhydraten goed hebt geteld? En vraag jij je ook af waarmee je beter kunt ontbijten: met een witte, bruine, meergranen- of volkorenboterham? In dit blog vertel ik je meer over het onderwerp volkoren.
Door Vera Jannink - diëtist Diabeter Groningen
Granen
Voor het verkrijgen van brood, ontbijtgranen, rijst en pasta hebben we één basisproduct nodig: granen. Voorbeelden van verschillende graansoorten zijn tarwe, rogge, haver en rijstgranen. De samenstelling van granen bestaat gemiddeld uit 65-75% koolhydraten en 10-15% eiwitten. Broodproducten bestaan gemiddeld voor 50% uit koolhydraten.
De hele korrel
Het deel van de graanplant dat eetbaar is, noemen we de “korrel”. De graankorrel bestaat grofweg uit 3 verschillende lagen: de buitenste laag (de vlies, ook wel zemel genoemd), de meelkern (het binnenste van de korrel) en de kiem. De vlies en de kiem bevatten de meeste voedingsstoffen zoals vezels, vitamines en mineralen zoals B-vitamines en ijzer. Het binnenste van het zaadje bestaat voornamelijk uit koolhydraten en eiwitten.
Volkoren vs. wit
In volkorenproducten wordt de volledige korrel gebruikt, inclusief het vliesje en de kiem en daarmee de gunstige voedingsstoffen. In witte producten wordt alleen het binnenste van de korrel gebruikt, de meelkern. Het grootste deel van de vezels, vitaminen en mineralen zijn er dan uit gefilterd. Uit witte producten haal je daarom minder goede voedingsstoffen. Omdat de vezels er ook uit zijn gefilterd, raak je door witbrood minder snel verzadigd en kun je snellere pieken in je bloedsuikers verwachten. Zeker het proberen waard dus om eens volkorenbrood te kiezen bij het ontbijt als je van witbrood ontbijtpieken krijgt!
Gezondheidseffecten
De gezondheidsvoordelen van volkorenproducten ten opzichte van witbrood komen met name door hoeveelheid vezels. Vezels zijn voor ons lichaam moeilijk te verteren koolhydraten. Omdat het lichaam harder aan het werk moet om deze complexe koolhydraten te verwerken, duurt het langer voordat onze bloedsuikerspiegel stijgt wanneer we volkorenbrood eten in vergelijking met witbrood. Vezels dragen met hun complexere bouw ook bij aan een verzadigend gevoel, een gezonde darmwerking en goede stoelgang.
Bruin- en meergranenbrood
Het verschil tussen wit en volkoren kun je zien als twee uitersten. Bruin- en meergranenbrood zijn niet 100% wit of volkoren. Bruinbrood is meestal een mix van volkorenmeel en bloem. Voor meergranenbrood kunnen verschillende granen zoals bijvoorbeeld rogge en tarwe zijn gebruikt. Maar let wel op: pas als de term ‘volkoren’ op je broodverpakking is vermeld, mag je er van uit gaan dat het brood ook daadwerkelijk voor 100% uit volkorenmeel bestaat. Dit is een wettelijk beschermde en goedgekeurde claim. Deze claim geldt overigens alleen voor broodproducten en niet voor pasta, rijst of meel. Kijk bij andere producten dus altijd even goed op het etiket.
Wist je dat…
- de term ‘volkoren’ alleen beschermd is voor brood en dat de term ‘volkoren’ op andere producten dus heel misleidend kan zijn? Producenten mogen ook ‘volkoren’ zetten op producten die voor minder dan 50% uit volkorenmeel bestaan.
- wij daarom altijd aanraden om kritisch te kijken naar het etiket?
- volkorenbloem eigenlijk een wit product is, omdat hier de vezels, vitamines en mineralen uit zijn gefilterd?
- je voor de bereiding van een pizzadeeg of pannenkoeken daarom beter voor volkorenmeel kunt kiezen?
- de ingrediënten op een etiket altijd op volgorde van hoeveelheid staan? Je hieruit kunt afleiden hoe gezond een product is (Hoe eerder volkorenmeel is genoemd, hoe beter ;-))
"Feit of fabel: hoe donkerder het brood, hoe beter..?
Hoe bruiner hoe beter? Maar wat is het verschil tussen bruin en volkoren brood? De Keuringsdienst van Waarde legt het kort maar krachtig uit.
Advies
Ons advies is om producten zoals witbrood, witte pasta en witte rijst te vervangen door volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Wil je weten hoeveel volkorenproducten of vezels je dagelijks nodig hebt om te profiteren van de gezondheidseffecten, neem dan contact op met je Diabeter-diëtist!
Meer van onze diëtisten:
