Diabetes type 1 en voeding

Als je type 1 diabetes hebt is het net als bij mensen zonder diabetes belangrijk om gezond te eten. Daarbij moet je ook je bloedglucosewaarden goed regelen. Hiervoor is een goede koolhydraatkennis nodig. Het is niet nodig om een speciaal dieet te volgen, maar wel is het belangrijk om gezond te eten: maar hoe eet je nu gezond?

Nieuw: De Ongezoete Waarheid

Onze podcast over diabetes en voeding

In de podcast De Ongezoete Waarheid praten onze diëtisten Tanja, Vera en Mattanja vrijuit over hun dagelijkse praktijk.Elke aflevering biedt een uniek kijkje in de keuken van hun werk en de uitdagingen die zij en de mensen met type 1 diabetes dagelijks tegenkomen.

Abonneer je nu op De Ongezoete Waarheid en vind herkenning, tips en een gezonde dosis humor in hun verhalen over voeding en type 1 diabetes. Te vinden op Spotify en Apple Podcast.

Gezonde basisvoeding

Voor de meeste mensen vormt de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum een goede gezonde basis. De Schijf van Vijf laat zien hoeveel en wat je elke dag kunt eten om gezond te blijven. Als je eet volgens de vakken van de Schijf van Vijf krijg je elke dag voldoende koolhydraten, vetten, eiwitten, vezels, vitamines en mineralen binnen. Op de site van het Voedingscentrum kun je zien hoeveel jij elke dag kunt eten, dit verschilt per leeftijd en geslacht. Ook staan er handige voorbeelddagmenu's!

Basisregels:

Eet volop uit de vakken van Schijf van Vijf, dit houdt in:
Eet veel groente en fruit
Kies vooral volkoren producten zoals, volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst
Eet minder vlees en meer plantaardig. Varieer dagelijks met vis, vlees, eieren, noten en peulvruchten
Neem voldoende zuivel, zoals melk, yoghurt, kwark en kaas
Neem elke dag een handje ongezouten noten
Gebruik voor het bereiden van je eten en het besmeren van je boterham zachte of vloeibare smeer- en bereidingsvetten
Drink voldoende vocht, zoals water en koffie en thee zonder suiker
Beperk producten buiten de Schijf van Vijf. Voor kleine kinderen (<4 jaar en tussen 4-8 jaar) is er weinig ruimte voor iets extra's buiten de Schijf van Vijf
Neem kleine porties, eet dus niet te veel
Neem niet te veel zout, suiker en verzadigd vet
Eet gevarieerd

Extra adviezen bij type 1 diabetes

Bij type 1 diabetes is het belangrijkste doel om je bloedglucosewaarden goed te regelen. Hiervoor is het belangrijk om je hoeveelheid insuline goed af te stemmen op de hoeveelheid koolhydraten die je eet. Tips en adviezen hierover zijn te vinden bij '' koolhydraten en insuline en balans''. Naast het goed afstemmen van de insuline zijn er nog een aantal algemene voedingsadviezen die kunnen helpen je bloedglucosewaarden goed te regelen:

Eet voldoende vezels: vezels zitten voornamelijk in volkoren producten zoals volkorenbrood en volkorenpasta maar ook in fruit en groenten. Vezels zorgen voor een minder snelle stijging van de bloedglucosewaarden.
Beperk de inname van bewerkte koolhydraten: voorbeelden van bewerkte koolhydraten zijn witte pasta, witte rijst, witbrood. Goede vervangers zijn volkorenbrood, zilvervliesrijst en volkorenpasta
Vermijd suikerrijke dranken en toegevoegde suikers: deze producten kunnen zorgen voor pieken en schommelingen in de bloedglucosewaardes. Zo kun je suikerrijke dranken beter vervangen voor water, thee of light frisdrank. Als je toch een keer een suikerrijke drank neemt heeft het de voorkeur om het te drinken met een maaltijd. Neem koekjes, snoep met mate, dit is niet diabetes afhankelijk, maar hoort bij een gezonde leefstijl van iedereen.
Als je 18 jaar of ouder bent is het advies om niet meer dan 1 glas alcohol per dag te nemen. Als je alcohol drinkt moet je met diabetes nadenken over hoe je hier het beste mee om gaat. Lees hier meer over type 1 diabetes en alcohol.

Wil je graag een op jouw afgestemd advies krijgen over gezonde voeding? Of eet je al heel gezond en blijf je veel schommelingen/pieken houden in je bloedglucosewaarden? Als je bij Diabeter onder behandeling bent is een in type 1 diabetes gespecialiseerde diëtist standaard onderdeel van je behandelteam. Schroom dus niet je vragen bij de diëtist van je behandelteam neere te leggen. Zij kan naar je situatie kijken en je een persoonlijk advies geven.

Vetten voor een gezond hart- en bloedvaten

Als je type 1 diabetes hebt is het verstandig om extra zuinig te zijn op je hart- en bloedvaten. Het is daarom belangrijk om te letten op de vetten in je voeding. Vetten kun je grofweg indelen in twee soorten:

Verzadigd vet (=minder goed vet): zit met name in dierlijke producten zoals vet vlees en volvette kaas (48+). Maar ook in harde margarines (met een wikkel), koek, gebak en snacks.
Onverzadigd vet (= goed vet): zit met name in plantaardige producten zoals, noten, plantaardige oliën (olijfolie) en zachte margarines. Ook vis (met name vette vis) bevat veel onverzadigde vetten.

Als je eet volgens de basisprincipes van de Schijf van Vijf krijg je al veel goede onverzadigde vetten binnen. Verder is het nog goed om op het volgende te letten:

Beperk de inname van verzadigde vetten. Vervang deze door producten met onverzadigde vetten. Praktische tips zijn te vinden op de site van het Voedingscentrum: Er is geen bewijs voor mensen met type 1 diabetes om volle zuivelproducten, zoals yoghurt en melk te vervangen voor een magere of halfvolle variant.
Eet minstens 1 keer per week vis. Bij voorkeur vette vis, zoals zalm, haring, makreel, paling of sardientjes. Het is niet aan te raden om een voedingssupplement met Omega-3 vetzuren te slikken.