NIEUWSBERICHT
Glutenvrij eten: vragen en antwoorden
Door Vera Jannink, type 1 diabetes diëtist
Wat zijn gluten?
Gluten zijn eiwitten uit graansoorten. Ze hebben een bindende werking en geven elasticiteit en luchtigheid aan producten. Bekende glutenbevattende producten zijn brood, pizza en graanproducten. Gluten worden ook toegevoegd aan producten waarbij het minder voor de hand ligt, bijvoorbeeld aan snoep, medicatie en tandpasta. Hier worden ze in de meeste gevallen aan toegevoegd om een handje te helpen bij de structuur en elasticiteit van het product.
Is het verstandig om ‘zo maar’ gluten te vermijden?
Nee. Glutenvrij eten is namelijk precisiewerk. Naast het vermijden van producten die gluten bevatten is het ook belangrijk om te letten op sporen van gluten. Deze sporen kunnen in producten voorkomen die eigenlijk van nature geen gluten bevatten maar wel worden gemaakt in fabrieken waar gluten voorkomen. Daarnaast worden gluten overgedragen via kruisbesmetting van snijplanken of overgebleven kruimels op het aanrecht. Het is vooral belangrijk om dit zo veel mogelijk te voorkomen als je coeliakie hebt (net als type 1 diabetes een auto-immuunziekte). Ga dan bij voorkeur naar een in glutenvrij eten gespecialiseerde diëtist.
Let op: ga je op eigen houtje gluten vermijden zonder dat je de diagnose coeliakie hebt, dan dalen de antistoffen in het bloed en kun je vals-negatief getest worden op coeliakie. Twijfel je of je coeliakie hebt, bespreek je twijfels dan altijd met de arts en laat je bij voorkeur extra testen op antistoffen voordat je begint met het vermijden van gluten. Wil je weten waarom we bij Diabeter testen op antistoffen tegen gluten? Lees dat hier.
Waar moet je op letten als je coeliakie én type 1 diabetes hebt?
Type 1 diabetes en coeliakie is geen gemakkelijke combinatie. Aan de ene kant wil je graag de bloedsuikers in het gareel houden, maar die standaard volkoren boterham die we daarvoor bij Diabeter adviseren kun je niet meer eten als je ook op de gluten moet letten. In zo’n boterham zitten wel veel vezels, vitamines en mineralen (zoals bijvoorbeeld jodium en ijzer) waar je dagelijks voldoende van nodig hebt. Van deze voedingsstoffen heb je sneller een tekort als je gluten vermijdt. Gelukkig komen ze wel voor in andere producten en is er ook glutenvrij brood met toegevoegde mineralen verkrijgbaar.
Wil je weten hoe je volwaardig en diabetesvriendelijk glutenvrij kunt eten?
Ga in gesprek met een diëtist van Diabeter of raadpleeg een diëtist die gespecialiseerd is in coeliakie. Hij of zij kan samen met jou kijken wat bij jou past en hoe je tekorten in de voeding kunt voorkomen;
Kijk op de website van de Nederlandse Coeliakie Vereniging of van het Diabetes Fonds voor meer informatie over gluten en diabetes.
Streepjescode scannen en melding krijgen via een app
Een handige app is ‘Kies ik Gezond?’ van het Voedingscentrum. Met de Ingrediëntenchecker van deze app kun je de streepjescode van een product scannen en zo gemakkelijk nagaan of het (sporen van) gluten bevat.