Diabeter

Van strip naar SAP (en dan naar de automatische alvleesklier)

Veel mensen vragen naar de Freestyle Libre en andere nieuwe ontwikkelingen rond meten van glucose. 'Dokter als ik zoiets heb, gaat mijn diabetes vast veel makkelijker'. Zeker, het prikken gaat dan makkelijker (dat wordt namelijk swipen, meten zonder naald), maar met die informatie moet je ook iets doen: je glucose regelen. En dat blijft een heel karwei!

Gelukkig zien we nieuwe mogelijkheden ontstaan die allemaal voor en nadelen hebben. Naast de meettechniek , waarbij gemak, accuratesse, wel/geen naald een rol speelt, is je 'doetechniek' (wat kan en doe ik met al die getallen) uiteindelijk nog belangrijker. We hebben de voor- en nadelen van de bestaande glucosemeetsystemen voor je op een rij gezet.

Eenvoudiger meten, een heel spectrum

1. De gewone glucosestrip en meter:

1. Voordeel: klein, accuraat (wisselend per model/merk), op elk moment te gebruiken als je dat zelf wilt, geen 'data-tsunami' (steeds maar weer gegevens over je glucose), vergoed door verzekeraars (met limieten) via de hulpmiddelenregeling, geen 'apparaat op je lijf. Te koppelen aan insulinepomp (waarde wordt dan automatisch in de rekenmachine van de pomp gebruikt). Lage prijs (0,23-0,50 cent per strip)

2. Nadeel: naald en prik nodig, bloeddruppel soms moeilijk te verkrijgen, veel actieve handelingen nodig om genoeg te meten, lastig op sommige momenten om uit te voeren, geen data over tijd tussen de prikken.

2. Flash glucosemetingen (FreeStyle Libre):

1. Voordeel: geen prik! (alleen inbrengen per 10 tot 14 dagen). Gemakkelijk meten, gegevens van de hele dag beschikbaar, trends zichtbaar. 

2. Nadeel: geen alarm in te stellen, geen waarschuwing hypo/hyper, geen koppeling naar insulinepomp. Je hebt kennis en motivatie nodig om de gegevens goed te interpreteren en er steeds naar te handelen. Je moet leren trends te herkennen en daarnaar te handelen, in plaats van alleen het behandelen van hoog/laag incidenten. Meer correctiemomenten kan met pengebruik lastig zijn (vaker spuiten). Bij pomp heb je de noodzaak de glucosewaarde handmatig in pomp te zetten om boluscalculator/ wizzard te gebruiken. Kosten (bij continue gebruik) ca.  €1400,-- tot €1500,-- per jaar,  NIET vergoed door zorgverzekeraars. Meer lezen over FreeStyle Libre. 

3. 'Losse' glucosesensor (Dexcom, Medtronic Connect, Navigator) naast pen of pomp

1. Voordeel: minder prikken, alleen inbrengen per 5 tot 7 dagen. Calibratie-metingen ('ijken') gegevens van de hele dag beschikbaar, trends zichtbaar. Nieuwe versies bieden (cloud) mogelijkheid van koppeling aan smartphone, waardoor 'meekijken' (beeld met sensorgegevens) door bijv. ouders mogelijk wordt.

2. Nadeel: actief gebruik nodig van pen en pomp: geen koppeling naar insulinepomp. Je hebt kennis en actiebereidheid nodig om al de gegevens goed te interpreteren en er steeds naar te handelen. Je moet leren trends te herkennen en daarnaar te handelen, in plaats van alleen het behandelen van hoog/laag incidenten. Meer correctiemomenten kan met pengebruik lastig zijn (vaker spuiten); bij pomp is er de noodzaak je glucosewaardes handmatig in de pomp te zetten om boluscalculator/wizzard te gebruiken. Duurdere techniek van glucosemeter: €2500,-- tot €4000,-- per jaar (bij continue gebruik). Onder (landelijke) voorwaarden vergoed door verzekeraars, vergoed via de zorgprijs (DBC), dus afhankelijk van de individuele afspraken tussen verzekeraar en klinieken.

4. Sensor gekoppeld aan een insulinepomp zonder 'sturing' van de pomp

 Vergelijkbaar met 3), maar nu komen de glucosewaardes van de sensor wel direct in de insulinepomp.

5. Sensor-augmented Pump (SAP): door de glucosesensor aangestuurde insulinepomp

1. Voordeel: minder prikken, alleen inbrengen per 5 tot 7 dagen en calibratie-metingen ('ijken') van de hele dag zijn beschikbaar, trends te zien, koppeling tussen pomp en sensor, nieuwe versies bieden (cloud) mogelijkheid van koppeling aan smartphone, waardoor 'meekijken' (beeld met sensorgegevens) door bijv. ouders mogelijk wordt, aansturing van de pomp voorkomt hypo's en beschermt patient ('Smartguard'), latere versies voorkomen hypers. Regeling wordt, bij juist gebruik, veel beter. Meer lezen.

2. Nadeel: actief gebruik nodig van pen en pomp ook naast automatische stappen. Duurdere techniek van glucosemeter: €2500-4000 per jaar (bij continue gebruik). Onder (landelijke) voorwaarden vergoed door verzekeraars, vergoed via de zorgprijs (DBC), dus afhankelijk van de individuele afspraken tussen verzekeraar en klinieken.

6. Volledig automatische pomp en sensor: nog experimenteel.

Eenvoudiger doe-technieken, eHealth helpt!

Omdat het regelen van je glucosewaarde best lastig en moeilijk is, gebeurde het vaak dat alleen op momenten dat het mis leek te gaan gemeten werd, dus bij een hypo of hyper. Je kon dan nog net op tijd een aanpassing doen (bijv. eten bij hypo, extra spuiten bij een hyper) om erger te voorkomen. Dit leidde nog wel eens tot 'incident-management': mensen die op de extreme waardes een correctie deden, maar de oorzaak van die extreme waardes negeerden. Veel beter is het om een totaal beeld te krijgen en naar trends in de glucosewaardes te zoeken: trendwatching. Daartoe heb je een goede app nodig. Diabeter heeft daarvoor de 'Ther@pie-mail' ontwikkeld,  waarmee je bijvoorbeeld trends kunt herkennen. Maar de Ther@pie-mail is meer. Het geeft ook een persoonlijk behandelplan, afspraken, uitslagen en meer weer. De essentie is dat we op deze manier snel en goed de waardes kunnen uitwisselen tussen jou en je team, kunnen zoeken hoe we de glucoseregeling beter kunnen krijgen en kunnen coachen. Sinds de start van deze techniek kunnen mensen met diabetes hun regeling veel beter krijgen. We zien dat sinds de invoering ervan onze patienten steeds verder verbeteren in regeling (HbA1c). 

Nika (10) toont het swipen met zijn Libre scanner.